Tiền điện tử là một loại tiền tệ kỹ thuật số được phát hành và kiểm soát bởi một tổ chức phi tập trung. Tiền điện tử được lưu trữ trên blockchain, một hệ thống sổ cái phân tán được chia sẻ giữa nhiều máy tính.
Trong những năm gần đây, tiền điện tử đã trở nên phổ biến hơn, đặc biệt là các loại tiền điện tử như Bitcoin và Ethereum. Tuy nhiên, tiền điện tử cũng có một số hạn chế, chẳng hạn như tính biến động cao và khả năng bị tội phạm sử dụng.
Để giải quyết những hạn chế này, các ngân hàng trung ương trên khắp thế giới đang nghiên cứu và thử nghiệm tiền điện tử của ngân hàng trung ương (CBDC). CBDC là một loại tiền tệ kỹ thuật số được phát hành và kiểm soát bởi một ngân hàng trung ương.
Tính đến ngày 30 tháng 10 năm 2023, có 4 quốc gia đã và đang thử nghiệm CBDC, bao gồm:
- Trung Quốc: Trung Quốc là quốc gia tiên phong trong việc thử nghiệm CBDC. Vào năm 2020, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) đã bắt đầu thử nghiệm đồng Nhân dân tệ điện tử (e-CNY) tại 4 thành phố lớn, bao gồm Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu và Shenzhen. Đến nay, e-CNY đã được triển khai rộng rãi tại nhiều thành phố và khu vực khác của Trung Quốc.
- Hàn Quốc: Hàn Quốc là quốc gia thứ hai trên thế giới thử nghiệm CBDC. Vào năm 2020, Ngân hàng Hàn Quốc (BOK) đã bắt đầu thử nghiệm đồng won điện tử (e-KRW). Thử nghiệm e-KRW được tiến hành theo hai giai đoạn, giai đoạn đầu tiên dành cho các doanh nghiệp và tổ chức tài chính, giai đoạn thứ hai dành cho người tiêu dùng.
- Pháp: Ngân hàng Trung ương Pháp (BoF) đã bắt đầu thử nghiệm đồng euro điện tử (e-EUR) vào năm 2021. Thử nghiệm e-EUR được tiến hành trong môi trường thực tế, với sự tham gia của các ngân hàng thương mại và người tiêu dùng.
- Uruguay: Uruguay là quốc gia đầu tiên ở Mỹ Latinh thử nghiệm CBDC. Vào năm 2022, Ngân hàng Trung ương Uruguay (BCU) đã bắt đầu thử nghiệm đồng peso điện tử (e-Peso). Thử nghiệm e-Peso được tiến hành trong môi trường thực tế, với sự tham gia của các ngân hàng thương mại và người tiêu dùng.
Những lợi ích của CBDC
CBDC có một số lợi ích tiềm năng, bao gồm:
- Tăng cường an ninh và ổn định: CBDC được phát hành và kiểm soát bởi một ngân hàng trung ương, do đó có thể được coi là an toàn hơn so với tiền điện tử do các tổ chức tư nhân phát hành. Ngoài ra, CBDC có thể giúp ổn định nền kinh tế, vì ngân hàng trung ương có thể sử dụng CBDC để điều tiết cung tiền.
- Tăng cường hiệu quả: CBDC có thể giúp tăng cường hiệu quả của hệ thống thanh toán, vì CBDC có thể được chuyển khoản nhanh chóng và dễ dàng.
- Tăng cường khả năng tiếp cận tài chính: CBDC có thể giúp tăng cường khả năng tiếp cận tài chính cho những người không có tài khoản ngân hàng.
Những rủi ro của CBDC
CBDC cũng có một số rủi ro tiềm ẩn, bao gồm:
- Rủi ro lạm phát: Nếu CBDC được phát hành với số lượng lớn, có thể dẫn đến lạm phát.
- Rủi ro an ninh mạng: CBDC có thể là mục tiêu của các cuộc tấn công mạng.
- Rủi ro giám sát: CBDC có thể được sử dụng để giám sát người dùng.
CBDC là một công nghệ mới có thể mang lại một số lợi ích tiềm năng cho nền kinh tế. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý đến những rủi ro tiềm ẩn của CBDC trước khi triển khai rộng rãi.
Chi tiết về việc thử nghiệm CBDC ở 4 quốc gia
Trung Quốc
Trung Quốc là quốc gia tiên phong trong việc thử nghiệm CBDC. Vào năm 2020, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) đã bắt đầu thử nghiệm đồng Nhân dân tệ điện tử (e-CNY) tại 4 thành phố lớn, bao gồm Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu