Thị trường chứng khoán là một hệ thống phức tạp, nơi các nhà đầu tư mua và bán các loại chứng khoán, bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ,... Thị trường chứng khoán hoạt động dựa trên nguyên tắc cung - cầu, và giá của chứng khoán được xác định bởi sự cân bằng giữa cung và cầu.
Các thành phần của thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán bao gồm các thành phần sau:
- Chứng khoán: Chứng khoán là các loại tài sản được phát hành bởi các tổ chức, doanh nghiệp nhằm huy động vốn từ các nhà đầu tư. Các loại chứng khoán phổ biến bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ,...
- Nhà đầu tư: Nhà đầu tư là các cá nhân, tổ chức tham gia vào thị trường chứng khoán để mua bán chứng khoán nhằm mục đích kiếm lời hoặc đầu tư dài hạn.
- Sàn giao dịch chứng khoán: Sàn giao dịch chứng khoán là nơi diễn ra các hoạt động mua bán chứng khoán.
- Nhà môi giới chứng khoán: Nhà môi giới chứng khoán là đơn vị trung gian thực hiện các giao dịch mua bán chứng khoán cho các nhà đầu tư.
Các nguyên tắc hoạt động của thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán hoạt động dựa trên các nguyên tắc sau:
- Nguyên tắc trung gian: Mọi hoạt động mua bán chứng khoán trên thị trường chứng khoán đều được thực hiện thông qua các nhà môi giới chứng khoán.
- Nguyên tắc đấu giá: Giá của chứng khoán trên thị trường chứng khoán được xác định thông qua quá trình đấu giá giữa người mua và người bán.
- Nguyên tắc công khai: Mọi thông tin liên quan đến hoạt động của thị trường chứng khoán phải được công khai minh bạch.
Cách thức hoạt động của thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán hoạt động như sau:
- Các công ty, doanh nghiệp phát hành chứng khoán
Các công ty, doanh nghiệp có nhu cầu huy động vốn từ các nhà đầu tư sẽ phát hành chứng khoán. Chứng khoán có thể được phát hành trực tiếp hoặc thông qua các tổ chức trung gian như ngân hàng, công ty chứng khoán,...
- Các nhà đầu tư mua bán chứng khoán
Các nhà đầu tư có thể mua bán chứng khoán trên các sàn giao dịch chứng khoán. Để mua bán chứng khoán, nhà đầu tư cần mở tài khoản chứng khoán tại một công ty chứng khoán.
- Các nhà môi giới chứng khoán thực hiện giao dịch
Nhà môi giới chứng khoán là đơn vị trung gian thực hiện các giao dịch mua bán chứng khoán cho các nhà đầu tư. Khi nhà đầu tư đặt lệnh mua hoặc bán chứng khoán, nhà môi giới sẽ thực hiện giao dịch đó trên sàn giao dịch chứng khoán.
- Thị trường chứng khoán được giám sát bởi cơ quan quản lý nhà nước
Thị trường chứng khoán được giám sát bởi cơ quan quản lý nhà nước nhằm đảm bảo tính minh bạch và an toàn cho thị trường.
Cách thức hoạt động của thị trường chứng khoán theo từng loại chứng khoán
- Cổ phiếu: Cổ phiếu là một loại chứng khoán đại diện cho quyền sở hữu một phần trong một công ty. Khi mua cổ phiếu, nhà đầu tư trở thành cổ đông của công ty và có quyền hưởng lợi từ lợi nhuận của công ty.
Cách thức mua bán cổ phiếu như sau:
1. Nhà đầu tư mở tài khoản chứng khoán tại một công ty chứng khoán.
2. Nhà đầu tư đặt lệnh mua hoặc bán cổ phiếu trên hệ thống giao dịch của công ty chứng khoán.
3. Nhà môi giới chứng khoán sẽ thực hiện giao dịch mua bán cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán.
- Trái phiếu: Trái phiếu là một loại chứng khoán thể hiện nghĩa vụ của người phát hành phải trả một khoản tiền gốc và lãi cho người sở hữu trái phiếu vào một thời điểm nhất định trong tương lai.
Cách thức mua bán trái phiếu như sau:
1. Nhà đầu tư mở tài khoản chứng khoán tại một công ty chứng khoán.
2. Nhà đầu tư đặt lệnh mua hoặc bán trái phiếu trên hệ thống giao dịch của công ty chứng khoán.
3. Nhà môi giới chứng khoán sẽ thực hiện giao dịch mua bán trái phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán.
- Chứng chỉ quỹ: Chứng chỉ quỹ là một loại chứng khoán đại diện cho quyền sở hữu một phần trong một quỹ đầu tư. Khi mua chứng chỉ quỹ, nhà đầu tư trở thành nhà đầu tư của quỹ và được hưởng lợi từ lợi nhuận của quỹ.